by

Een sprong van een uur

Twee keer per jaar, als de wintertijd in zomertijd verandert of andersom, word ik op dezelfde manier wakker: ik kijk naar mijn wekker en daarna op mijn telefoon. De tijdsaanduiding op beide toestellen vertrouw ik niet en dus google ik ‘hoe laat is het?’ Heel oud ben ik niet, maar ik stam wel uit de tijd dat klokken nog handmatig verzet moesten worden, ook die op gsm’s. De verwarring over welke klok al aangepast was duurde een hele dag. Nu hoeft dat niet meer; de meeste apparaten passen zelf de tijd aan en daar kan ik maar niet aan wennen. Gelukkig heb ik een oude oven, waarvan de klok me wel nog nodig heeft.

Het verzet tegen het zomeruur groeit al jaren. In 2018 probeerde de EU besluitvaardig te zijn en het zomeruur af te schaffen. Gelukkig is die poging gestrand.

Ik houd van het zomeruur. Niet alleen omdat het ’s avonds langer licht blijft en je de zomer voelt naderen. Nee, ik houd van de uursveranderingen omdat ze me ontregelen. Eén dag lang heb ik een kleine jetlag, ben ik in de war als ik op een klok kijk en heb ik te vroeg of te laat honger. Lichaam en wereld lopen niet synchroon, er is een schisma tussen tijd en werkelijkheid.

De uursveranderingen zijn een herinnering aan het feit dat de tijd een menselijk construct is. En het is goed om daar twee keer per jaar aan herinnerd te worden.

Enkele jaren geleden trad ik op in cc De Grote Post in Oostende. Het festival ‘De Kortste Nacht’ overbrugde de nacht waarin het winteruur overging op het zomeruur. Op het moment van de tijdssprong zag ik een curieuze performance van Kasper Vandenberghe. Hij had zich gehuld in verschillende matrassen en beklom een stellage. Om één seconde voor twee uur liet hij zich van enkele meters hoog vallen om een uur later met een doffe klap te landen. 

Misschien, dacht ik zondagochtend toen ik mijn ovenklok verzette, neemt de weerstand tegen het zomeruur toe omdat de tijdsverandering minder fysiek geworden is. We moeten geen handelingen meer uitvoeren, we voelen alleen de jetlag maar ervaren de vlucht niet. 

Daarom deze oproep: in de nacht van 30 op 31 oktober 2021, als de tijd een uur terugspringt, blijven we wakker. Om één seconde voor twee springen we terwijl we naar een zichzelf corrigerende klok kijken. Een sprong van een uur in een seconde. Het zal magisch zijn, alle verzet zal verdwijnen.

Deze column verscheen in De Standaard op 30 maart